Noc listopadowa
Dramat Stanisława Wyspiańskiego w monumentalnej inscenizacji Andrzeja Wajdy. Spektakl zaliczony do Złotej Setki Teatru Telewizji.
Głośny spektakl Andrzeja Wajdy przygotowany na scenie
Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie w 1974 roku, został przeniesiony w
plener, do warszawskich Łazienek, gdzie narodził się pomysł
napisania „Nocy listopadowej” podczas pobytu Stanisława
Wyspiańskiego w 1898 roku. Łazienki, jak można
sądzić, zrobiły na nim tak wielkie wrażenie, że właśnie tu dostrzegł
idealne miejsce akcji swojego dramatu i niezwykle skrupulatnie
odtworzył w sztuce nawet topografię terenu.
„Noc listopadowa” nigdy przedtem nie była wystawiana w
Teatrze TV, tym głośniejszym echem odbiła się inscenizacja
Wajdy, zarejestrowana w 1978 roku. Przedstawienie nie było prostym
przeniesieniem ze sceny, lecz zostało od nowa skomponowane i
opracowane dla potrzeb telewizji, reżyser zaś w pełni wykorzystał w
nim możliwości kamery, operowania obrazem i dźwiękiem, stosowania
różnorodnych tricków technicznych. Obok wybitnych aktorów
krakowskich w widowisku „zagrała” naturalna scenografia Łazienek,
Belwederu, ulic Starego Miasta.
Dramat rozgrywa się w dwóch płaszczyznach – historycznej i
metaforycznej. Pierwsza jest niemal kronikarskim zapisem kilkunastu
godzin powstania – ukazuje dramaty postaw Polaków w momencie
rozpoczęcia walki zbrojnej, w konforntacji z postawą Wielkiego
Księcia Konstantego, namiestnika cara w Polsce. Druga przedstawia
świat bogów, rozgrywających swoje racje. Człowiek staje się igraszką
w ich rękach, ale to on przeżywa swój strach, bohaterstwo i nadzieję.
Autor: Stanisław Wyspiański
Opracowanie dramaturgiczne i reżyseria: Andrzej Wajda
Scenografia: Krystyna Zachwatowicz
Muzyka: Zygmunt Konieczny
Obsada: Jan Nowicki (Wielki Książę, Ares), Teresa Budzisz-Krzyżanowska (Joanna), Zofia Jaroszewska (Demeter), Jerzy Stuhr (Wysocki), Stefan Szramel (Gendre), Stanisław Gronkowski (Kuruta), Bolesław Smela (Makrot), Adam Romanowski (Oficer kirasjerów), Aleksander Fabisiak (Podchorąży), Maciej Szary (Goszczyński), Leszek Piskorz (Nabielak; także wykonanie pieśni Łukasińskiego), Marek Litewka (Student), Tadeusz Bradecki (Student), Tadeusz Jurasz (Frieze - kamerdyner), Zofia Niwińska (reżyser Teatru Rozmaitości), Jerzy Fedorowicz (Faust), Ewa Kolasińska (Małgorzata), Mieczysław Grąbka (Mefisto - Kudlicz), Edward Lubaszenko (Generał Chłopicki), Marcin Sosnowski (Oficer Dąbrowski), Roman Stankiewicz (Lelewel), Margita Dukiet (Siostra Lelewela), Jerzy Święch (Bronikowski), Ryszard Łukowski (Porucznik Czechowski), Andrzej Hudziak (Porucznik Zaliwski), Jan Piechociński (Młody Gendre), Andrzej Buszewicz (Wincenty Krasiński), Piotr Zaborowski (Chłopak), Tadeusz Huk (Lubowidzki), Edward Dobrzański (Generał Potocki), Teodor Gendera (Generał Nowicki), Wiesław Nowosielski (Woźnica), Janusz Kijowski (Łukasiński), Barbara Bosak (Pallas Atena), Ewa Ciepiela (Nike Napoleonidów), Monika Niemczyk (Nike spod Salaminy), Elżbieta Willówna (Nike spod Termopil), Elżbieta Karkoszka (Nike spod Cheronei), Anna Dymna (Kora), Wanda Kruszewska (Przodownica chóru boginek), Juliusz Grabowski (Satyr), Wiesław Wójcik (Satyr), zespół AWF Kontrast
PREMIERA 03.04.1978