Afera mięsna
Spektakl Sceny Faktu – „Afera mięsna” Roberta Mellera i Janusza Dymka. W słynnej aferze z lat 60. wyrok śmierci dostał Stanisław Wawrzecki.
Autorzy: Janusz Dymek, Robert Meller
Reżyseria: Janusz Dymek
Scenografia: Marian Zawaliński
Kostiumy: Izabela Stronias
Muzyka: Marcin Włodarczyk
Zdjęcia: Andrzej Ramlau
Montaż: Sławomir Filip
Konsultacja historyczna: Krzysztof Madej
Konsultacja merytoryczna: Barbara Seidler
Konsultacja muzyczna: Andrzej Milanowski
Obsada: Andrzej Franczyk (Stanisław Wawrzecki), Marek Lewandowski (Henryk Gradowski), Andrzej Konopka (Kazimierz Witowski), Bogdan Kalus (Adam Stokłosiński), Maciej Szary (Władysław Walendziuk), Jan Monczka (Tadeusz Skowroński), Mieczysław Kadłubowski (Aleksander Woźnica), Jacek Żmijewski (Mieczysław Fabisiak), Edward Żentara (Sędzia Roman Kryże), Tadeusz Bradecki (Mecenas Krzysztof Bieńkowski), Lech Łotocki (Mecenas Antoni Szczygieł), Piotr Pilitowski (Prokurator Władysław Komorniczak), Monika Badowska (Anka), Michał Anioł (Kazimierz Witaszewski), Redbad Klynstra (Kapitan MO), Wojciech Machnicki (Podpułkownik Tadeusz Kozłowski), Michał Tarkowski (Walenty Titkow), Janusz Łagodziński (Apolinary Maciejewski), Jacek Chmielnik (Zdzisław Żandarowski), Waldemar Obłoza (Stefan Harasimowski), Karol Stępkowski (Zdzisław Zarzycki), Zbigniew Lesień (Witold Jarosiński), Aleksander Trąbczyński (Prokurator Eugeniusz Wojnar), Agnieszka Mandat (Żona 1), Jolanta Żółkowska (Żona 2), Henryk Niebudek (Uczciwy), Anna Gornostaj (Pani Marysia), Leszek Lichota (Dziennikarz telewizyjny), Antoni Ostrouch (Dziennikarz radiowy), Agnieszka Wosińska (Żona prokuratora Komorniczaka), Maciej Ferlak (Kierownik sklepu), Magdalena Mroszkiewicz (kobieta na ulicy), Maria Bujakowska (Kelnerka), Robert Ostolski (Strażnik), Modest Ruciński (Policjant protokolant), Janusz Hamerszmit (Więzień), Andrzej Bąk (Dozorca), Andrzej Włodarczyk (Tajniak 1), Tomasz Ignaczak (Tajniak 2), Grzegorz Klein (Tajniak 3), Sławomir Drygalski (Tajniak 4), Janusz Błaszczyk (Tajniak 5), Marek Markiewicz (Milicjant 1), Witold Bałusz (Milicjant 2), Ewa Oksza-Łapicka (Sklepowa), Lidia Drabarek (Kobieta w kolejce 1), Krystyna Miecikówna (Kobieta w kolejce 2), Magdalena Zachman-Olszewska (Kobieta wychodząca), Marian Krawczyk (Mężczyzna w kolejce 1), Kazimierz Westfal (Mężczyzna w kolejce 2), Barbara Kołodziejska (Kobieta w sklepie), Zbigniew Kasprzyk (Mężczyzna w sklepie), Kinga Ciesielska (Kierowniczka sklepu), Jarosław Szczepanik (Operator kamery 1), Andrzej Arwar (Operator kamery 2), Jarosław Ludian (Dźwiękowiec), Paweł Popowicz (Montażysta), Ewa Bzdęga (Sekretarka planu), Eugeniusz Karczewski (Mężczyzna z choinką), Dariusz Toczek (Lektor), Dawid Łepkowski (Syn Wawrzeckiego; nie występuje w napisach końcowych)
„Afera mięsna” to portret gabinetowych intryg, fałszywych aspiracji partyjnych elit i zgrzebnej rzeczywistości lat 60. XX wieku, czyli „naszej małej stabilizacji”. Dramat dokumentalny Roberta Mellera i Janusza Dymka dotyczy słynnej afery mięsnej z 1964 roku, w której żądano trzech wyroków śmierci, a zasądzono i wykonano jeden. Ofiarą padł Stanisław Wawrzecki.
Pozornie chodziło o nadużycia finansowe i łapówki w przemyśle mięsnym. Faktycznie o zatuszowanie gospodarczej nieudolności rządu, braków w zaopatrzeniu i skierowanie gniewu ludzi na kilku oskarżonych.
Spektakl precyzyjnie opisuje przebieg śledztwa, a także towarzyszącą mu atmosferę: relacje Polskiej Kroniki Filmowej, komentarze prasowe, wreszcie ludzkie reakcje – zarówno spontaniczne, jak i sterowane przez władze. Pokazuje też rodzącą się w partyjnych gabinetach intrygę, której celem było przedstawienie autentycznych nadużyć jako działań zorganizowanej grupy przestępczej, wymierzonych w interes państwa.
Jak pokazuje przedstawienie Sceny Faktu, system łapówek funkcjonował od dawna i był akceptowany przez władze, które czerpały z niego profity, a w stosownej chwili zdecydowały, że trzeba poświęcić kilka osób.
Sędziowie ostatniej PRL-owskiej afery gospodarczej, w której wydano wyrok śmierci, byli bezpośrednio sterowani przez partię, a wykonanie kary, półtora miesiąca po jej zasądzeniu, stało się demonstracją siły ekipy Władysława Gomułki, odcinającej w ten sposób podejrzenia od wyżej postawionych mocodawców.