Karski
Niewiele jest we współczesnej historii Polski postaci, które w tak niezwykły sposób uosabiają uniwersalne wartości, takie jak odpowiedzialność za losy bliźnich, odwaga i prawość. Dramatyczny przebieg II wojny światowej, polityka aliantów i los europejskich, w tym polskich, Żydów, a także wypadki ludobójstwa po 1945 roku, sprawiły, że misja Jana Karskiego pozostała niedokończona i stawia przed współczesnymi moralny obowiązek jej kontynuowania. Przesłanie Jana Karskiego ma fundamentalne znaczenie dla pamięci zbiorowej społeczeństw. Rok 2014 ogłoszono Rokiem Jana Karskiego.
Karski zderzył się z ludzką obojętnością, niechęcią do działania i konformizmem. Niestety mimo wszystkich tragicznych doświadczeń XX wieku, te postawy są nadal aktualne, dlatego historia Karskiego nie należy do przeszłości, ale jest bardzo współczesna i właśnie w ten sposób została przedstawiona w stworzonym specjalnie dla Studia Teatralnego Dwójki spektaklu Magdaleny Łazarkiewicz.
„Karski” to przedsięwzięcie łączące teatr z historyczną literaturą faktu, w którym wykorzystano nowoczesne techniki opracowania zdjęć dokumentalnych, estetycznie nawiązujące do „telewizyjnej sceny faktu”.
Widowisko rozgrywa się na kilku płaszczyznach narracyjnych. Część współczesna opowiada o dwojgu młodych ludziach (Julia Kijowska i Piotr Głowacki), realizatorach, którzy w pośpiechu pracują nad fabularyzowanym dokumentem o Karskim (rolę aktora wcielającego się w ich filmie w tę postać gra Łukasz Simlat). Na część historyczną składają się fragmenty zainscenizowanych na potrzeby dokumentu scen opowiadających epizody z życia Karskiego z okresu wojny. Całości dopełnia dyskurs na temat moralnych wyborów i dylematów Karskiego i ich znaczenia dla postaw młodych ludzi wobec współczesnego świata. W spektaklu wykorzystano archiwalia oraz bieżące materiały informacyjne.
Magdalena Łazarkiewicz, reżyserka i współautorka scenariusza, mówi o spektaklu: – Chodzi nam
o to, żeby postać Karskiego przefiltrować przez wrażliwość współczesnego widza, pokazać go poprzez optykę młodych ludzi, realizatorów filmu o Karskim, którzy – z różnych pobudek – podejmują się realizacji filmu o nim, a stopniowo, coraz bardziej, ta realizacja zahacza się o ich własne życiowe wybory a dylematy współczesnego świata niebezpiecznie rymują się z realiami „tamtych” czasów.
Reżyseria: Magdalena Łazarkiewicz
Scenariusz: Magdalena Łazarkiewicz i Dominik W. Rettinger
Zdjęcia: Wojciech Todorow
Scenografia: Katarzyna Sobańska
Kostiumy: Dorota Roqueplo
Muzyka: Antoni Komasa-Łazarkiewicz
Konsultacja historyczna: prof. Szymon Rudnicki
Obsada: Łukasz Simlat (Daniel/Karski), Julia Kijowska (Olga), Piotr Głowacki (Luk), Dariusz Toczek (Jarek, montażysta), Rafał Mohr (Producent), Bartłomiej Topa (Zygielbojm), Marek Kalita (Feiner), Marcin Bossak (Kirszenbaum), Wojciech Kalarus (Esesman), Fred Apke (Żołnierz), Anna Maria Buczek (Charakteryzatorka), Zosia Wichłacz (Squaterka), Tomasz Solich (Wiktor); ze specjalnym udziałem Macieja Wierzyńskiego.
Koncepcja dramatu: Marek Warnitzki
Koprodukcja: Narodowy Instytut Audiowizualny, Telewizja Polska S.A.
