Teatr Telewizji TVP

Kriton

Dialog więzienny autorstwa Platona – jednego ze starożytnych filozofów wszech czasów. Do osadzonego w celi śmierci Sokratesa, czekającego na wykonanie wyroku, wczesnym świtem przychodzi Kriton, jego przyjaciel i uczeń. Spektakl Dariusza Karłowicza.

Kriton nie jest w stanie zrozumieć spokoju Sokratesa, który został skazany na śmierć za sprzeniewierzenie się ateńskiej religii oraz szerzenie niemoralności wśród młodych obywateli. Wiekowy filozof odpowiada wprost przyjacielowi: „Byłoby to wielce niestosowne, Kritonie, gdybym okazał w moim wieku wzburzenie wobec nadchodzącej śmierci”. Kriton jest gotowy wykupić Sokratesa z więzienia, namawia go do emigracji. Stary filozof próbuje mu wyperswadować ten pomysł, ponieważ uważa, że oznaczałoby to rzeczywiste sprzeniewierzenie się prawom ustanowionym przez Ateńczyków. Ponadto uważa Sokrates, że nie wolno odpowiadać niegodziwością i złym uczynkiem na takie samo (podłe) postępowanie. Dla filozofa sprawiedliwie postępowanie oznacza także akceptację niesprawiedliwych wyroków większości. Hipokryzją oraz błędem byłoby podważanie praw i nakazów panujących w ojczyźnie (polis), którym się hołdowało przez całe dotychczasowe życie. 


Z dialogu dowiadujemy się, że Sokrates mógł wielokrotnie opuścić Ateny, także podczas samego procesu, ale nie zdobył się na to. Wielokrotnie dawał świadectwo postawie patriotycznej, także jako żołnierz w ateńskiej armii. I do końca nim pozostał, umierając w służbie idei, odniósł prawdopodobnie najbardziej chwalebne zwycięstwo w dziejach. 

Pierwszy poemat na fortepian „Wyspę syren” z tryptyku „Metop” Karola Szymanowskiego wykonał Ireneusz Boczek.  

Autor: Platon 
Przekład: Ryszard Legutko  
Reżyseria: Dariusz Karłowicz 
Zdjęcia i montaż: Dariusz Pawelec 
Scenografia: Monika Wanyura-Kurosad 
Kostiumy: Barbara Guzik 
Charakteryzacja: Ludmiła Pilecka 

Obsada: Jerzy Trela (Sokrates), Piotr Cyrwus (Kriton), Rafał Sadowski (Strażnik) oraz prof. Mikołaj Szymański 

DARIUSZ KARŁOWICZ – absolwent studiów filozoficznych na Akademii Teologii Katolickiej. W 1997 uzyskał w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN stopień doktora filozofii (praca pod kierunkiem prof. Juliusza Domańskiego). W 1999 wraz z Joanną Paciorek stworzył nieformalną Agencję Świętego Mikołaja, która w 2003 została przekształcona w Fundację Świętego Mikołaja (dziś prowadząca przede wszystkim działalność stypendialną, edukacyjną i naukowo-wydawniczą). Od początku pełni w niej funkcję prezesa zarządu. W 2003 roku wszedł w skład zespołu tworzącego Muzeum Powstania Warszawskiego (po otwarciu znalazł się w składzie Rady Powierniczej MPW). W 2005 wraz z Markiem A. Cichockim założył rocznik filozoficzny „Teologia Polityczna”, który stał się zaczynem powstania ogólnopolskiego środowiska intelektualnego (dziś TP to również popularny portal internetowy teologiapolityczna.pl, wydawnictwo, seminaria, debaty i konferencje). W 2009 został przewodniczącym komitetu redakcyjnego wydawnictwa Teologii Politycznej. Publikował w prasie codziennej i czasopismach, m.in. w: „Teologii Politycznej”, „Przeglądzie Filozoficznym”, „Chistianitas”, „Więzi”, „Znaku”, „Gościu Niedzielnym”, „Tygodniku Powszechnym”, „W Sieci”, „Rzeczpospolitej”, „Życiu”. Wspólnie z Markiem A. Cichockim i Dariuszem Gawinem prowadzi w TVP Kultura cotygodniowy program Trzeci Punkt Widzenia.(źródło: teologiapolityczna.pl)