Teatr Telewizji TVP

Tartuffe czyli obłudnik

Autor: Molier, reż.: Andrzej Seweryn, 2002

Błyskotliwa, zrealizowana we wnętrzach naturalnych, adaptacja klasycznej sztuki Moliera, dokonana przez Andrzeja Seweryna, gwiazdę Comedie Francaise. Spektakl przygotowywano niezwykle pieczołowicie. Same próby trwały prawie miesiąc – rzecz rzadko spotykana w Teatrze Telewizji. Reżyserowi udało się zgromadzić na planie znakomitą obsadę. Niejakim zaskoczeniem jest powierzenie roli tytułowej Michałowi Żebrowskiemu.

Trzydziestolatek o urodzie romantycznego amanta w roli Tartuffe'a? Wszak sceniczny wizerunek Molierowskiego „świętoszka” do tej pory kojarzył się raczej z antypatycznym, podstarzałym, z trudem panującym nad chucią materialistą, ukrywającym prawdziwe oblicze za maską dewocji. Zdziwienie staje się mniejsze, gdy spojrzeć kto gra Elmirę, żonę Orgona, a zarazem obiekt pożądania Tartuffe'a. W tej roli wystąpiła Magdalena Cielecka, rówieśnica Żebrowskiego. W spektaklu Seweryna Elmira jest zatem niewiele starsza od dzieci Orgona, a co za tym idzie jej pełne erotycznego napięcia gry z Tartuffem nabierają dodatkowej pikanterii.

W tłumaczeniu Bohdana Korzeniewskiego (w przeciwieństwie do Boya) Tartuffe jest przede wszystkim obłudnikiem, a dopiero potem religijnym hochsztaplerem. Znalazło to potwierdzenie w rozłożeniu akcentów i tytule spektaklu. „Tartuffe, czyli obłudnik” nie stanowi wszakże próby radykalnej reinterpretacji Molierowskiego tekstu. Jak na filar Comedie Francaise przystało Seweryn zrealizował przedstawienie dość klasyczne, lecz bardzo starannie przemyślane, kunsztownie zainscenizowane i mistrzowsko zagrane.

Zamożny i nabożny Orgon, bardzo wrażliwy na oznaki religijności u bliźnich, przygarnia pod swój dach niejakiego Tartuffe'a, ostentacyjnie demonstrującego swą wiarę. Zachowanie gościa budzi mieszane uczucia wśród członków rodziny Orgona, z wyjątkiem jego matki – nieco sklerotycznej pani Pernelle, która jest zachwycona przybyszem.

W miarę upływu czasu syn gospodarza Damis oraz jego szwagier Kleant nabierają do Tartuffe'a wręcz obrzydzenia, zarzucając mu obłudę i cynizm. Orgon, coraz bardziej zdenerwowany odpiera te zarzuty i okazuje gościowi coraz większe honory. Wreszcie na złość rodzinie ofiarowuje mu cały swój majątek i córkę Mariannę za żonę, choć wcześniej przyrzekł ją szczerze zakochanemu Waleremu. Tartuffe, mając naiwnego Orgona w garści, ostrożnie ujawnia swoje prawdziwe oblicze. Bezceremonialnie stara się uwieść Elmirę, żonę swego dobroczyńcy. Nie wie jednak, że ma do czynienia z kobietą nie tylko piękną, lecz także przebiegłą.

czas: 80 min,
scenografia: Magdalena Maciejewska,
zdjęcia: Piotr Wojtowicz,
występują: Zofia Rysiówna (Pani Pernelle), Krzysztof Kolberger (Orgon), Magdalena Cielecka (Elmira), Marcin Przybylski (Damis), Maria Seweryn (Marianna), Michał Żebrowski (Tartuffe), Mariusz Wojciechowski (Kleant), Ewa Konstancja Bułhak (Doryna), Igor Przegrodzki (Pan Układny), Andrzej Sweryn (Oficer Gwardii),
przekład: Bohdan Korzeniewski.