Według mitologii greckiej król Cypru Pigmalion wyrzeźbił posąg kobiety tak wielkiej piękności, że się w nim zakochał. Afrodyta wzruszona siłą jego niezwykłego uczucia zgodziła się tchnąć w kamienną figurę życie. Antyczna historia Pigmaliona i Galatei (bo tak nazywała się królewska ukochana) stała się źródłem inspiracji dla wielu pokoleń artystów. Znalazł się wśród nich Bernard Shaw – irlandzki prozaik, dramaturg i publicysta obdarzony wyjątkowym poczuciem humoru, mający opinię jednego z największych kpiarzy przełomu XIX i XX wieku.

Prześmiewcza pasja autora „Ucznia diabła” objawiała się na dwa sposoby. Raz jako zjadliwa satyra, piętnująca obłudę, kołtuństwo i pozerstwo (tę uprawiał Shaw w 2sztukach nieprzyjemnych”). Raz zaś jako łagodna ironia, punktująca ludzkie słabości i przywary, lecz niewyrządzająca scenicznym postaciom specjalnej krzywdy („sztuki przyjemne”).

„Pigmalion” należy do tej drugiej kategorii. „Jest to sztuka w dużej mierze świadomie dydaktyczna, a jej temat uważa się za suchy, wobec czego rzucam nią w głowy mędrków, którzy jak papugi pokrzykują, że dzieło sztuki nie może pouczać” – pisał Shaw w przedmowie do książkowego wydania komedii. Na szczęście dzięki talentowi Irlandczyka „suchy” temat okazał się istnym komicznym rogiem obfitości.

Głównym bohaterem sztuki jest Higgins – profesor fonetyki, fanatycznie oddany pracy i, oględnie mówiąc, nieprzepadający za kobietami. Ten naukowy geniusz i zaprzysięgły stary kawaler nie grzeszy jednak dobrymi manierami, często bywa lekkomyślny, uparty i egoistyczny. Pewnego dnia los stawia na jego drodze młodą dziewczynę, pracującą w kwiaciarni. Dla Higginsa jest ona niczym więcej jak nieokrzesaną pokraką i „kocmołuchem”. Nie ma zielonego pojęcia o savoir-vivrze, nie mówiąc już o poprawnej wymowie. Mimo to, a raczej właśnie dlatego Eliza postanawia brać lekcje dykcji. Może, gdy nauczy się przyzwoicie wysławiać, zostanie sprzedawczynią! Higgins, początkowo niechętny, wreszcie wyraża zgodę. Nie przeczuwa jeszcze, jak bardzo znajomość z Elizą odmieni jego życie.

Autor: George Bernard Shaw
Reżyseria: Maciej Wojtyszko
Przekład: Kazimierz Piotrowski
Scenografia: Ewa i Andrzej Przybyłowie
Muzyka: Jerzy Satanowski
Zdjęcia: Krzysztof Pakulski

Obsada: Jan Englert (Profesor Higgins), Edyta Jungowska (Eliza), Jan Janga-Tomaszewski (Pułkownik Pickering), Omar Sangare (Nepomuk), Marek Barbasiewicz (Ambasador), Maria Gładkowska (Ambasadorowa), Władysław Kowalski (Doolitle), Anna Milewska (Pani Higgins), Sławomira Łozińska (Pani Pearce), Anna Seniuk (Pani Hill), Ewa Bułhak (Klara), Norbert Rakowski (Fred), Krzysztof Wieczorek (Obywatel I), Przemysław Predygier (Obywatel II), Marek Włodarczyk (Lokaj),Edyta Łukaszewicz (Pokojówka), Mieczysław Kalenik (Policjant), Włodzimierz Borysiak (Kamerdyner)
Czas: 104 minuty

PREMIERA: 25 maja 1998