Teatr Telewizji TVP

Derby w pałacu

Sztuka Jarosława Abramowa, w reżyserii Ryszarda Bera, 1991r.

Ta groteskowa komedia serio miała swoją prapremierę w lipcu 1966 na scenie Teatru Polskiego w Warszawie. Była towtedy sztuka współczesna, mocnym satyrycznym ostrzem godząca w kruchą fasadę socjalistycznego porządku.Po premierze bardzo dużo pisano, umieszczając sztukę, w szeregu utworów"o lepszym Rzeczypospolitej urządzeniu",porównując ją do"Wesela","Zemsty", twórczości Gombrowicza i Witkacego. Odnajdywano w niej tę samą przenikliwązdolność odsłaniania narodowych kompleksów, wad, słabości, portretowania współczesnych zachowań i formułowania,może niewygodnych, ale istotnych dla wszystkich pytań. Syn byłego stangreta został dyrektorem majątku pracodawcówojca, majątku przejętego po wojnie przez PGR. W budynkach gospodarczych prowadzi wzorową i dewizowo dochodowąhodowlę koni wierzchowych, a w hrabiowskim pałacu urządził muzeum. Zgromadził tam wszystkie pamiątki świetnościminionych czasów i rodzinne precjoza familii Dembopolskich. Miejscowy sekretarz partii ma inny pomysł na wykorzystaniekoni i pałacu. I tu rozpoczyna się pierwszy konflikt: nowego i starego, sentymentalizmu i przywiązania do przeszłości zkoniunkturalnym, merkantylnym kalkulowaniem; wartości głębszych i trwalszych z doraźnością. Problemy skomplikują sięznacznie, gdy na scenie pojawi się sam hrabia pragnący spocząć po śmierci w pałacowym ogrodzie, wyrachowanastażystka, romantyczny wachmistrz i pracownicy tajnego urzędu w malarskich uniformach. A także, jak to w grotesce,nieoczekiwanie dla wszystkich - Czarna Dama z portretu.Ćwierć wieku temu Stefan Treugutt pisał:"To sztuka nie o karabelach, nie o dewizach, nie o sporach o władzę nawłasnym podwórku, to sztuka o naszej własnej świadomości, o kłopotliwościach przymierzania terminu zbiorowego -Polska - do naszych prywatnych aspiracji, ambicji, pomysłów, marzeń, do własnych metryk i kart personalnych, które byśmychcieli wypisać własnym dzieciom...".

scenografia: Jerzy Rudzki, występują: Henryk Talar (Karbot), Krzysztof Tyniec (Byrczak), Jan Matyjaszkiewicz (Hrabia), Adrianna Biedrzyńska (Alicja),Jerzy Kamas (Józef), Paweł Nowisz (Wachmistrz), Jan Kociniak (Patek), Marcin Troński (Stachoń), Ryszard Pracz(Naczelnik), Tomasz Dedek (Mr Albornos), realizacja TV: Anna Hałasińska,