Teatr Telewizji TVP

Komedia amerykańska, 26 grudnia, godz. 17:20

Sztuka Adolfa Nowaczyńskiego w reżyserii Juliusza Machulskiego. Spektakl z 1996 roku.

Premiera w Teatrze TV: 28 maja 2015 r.
Autor
: Adolf Nowaczyński
Reżyseria: Juliusz Machulski
Scenariusz tv
: Juliusz Machulski
Scenografia:
Andrzej Przedworski
Kostiumy: : Elżbieta Radke
Muzyka: Janusz Grzywacz
Zdjęcia: Grzegorz Kuczeriszka
Obsada: Jan Machulski (Papa Szcześniak), Witold Pyrkosz (Mecenas), Paweł Wawrzecki (Nowaczyński), Małgorzata Kożuchowska (Gloria), Ewa Ziętek (Liliana), Leon Charewicz (Walenty), Piotr Szwedes (Jimmy), Marcin Figurski (Gandara), Cezary Żak (Patterson), Bronisław Wrocławski (Hrabia), Bożydar Murgan (Horatio), Ewa Gawryluk (Virginia)
Czas: 73 min

Reżyser Juliusz Machulski w swojej adaptacji znalazł dowcipny pomysł na rozwiązanie licznych, rozwichrzonych wątków dramaturgicznych – kolejne osoby dramatu „od siebie” powiadamiają pokrótce widzów, jak rzecz się miała u Nowaczyńskiego i co wyleciało w adaptacji. Ważniejsze jednak, co zostało – lekka, pełna kalamburów i żartów językowych historyjka, po trosze pastisz komedii gangsterskiej, z groteskowo naszkicowanymi typami amerykańskich Polonusów. „Komedię amerykańską” napisał w 1931 roku, choć nigdy w Ameryce nie był, ale przecież Jules Verne też nigdy nie był na Księżycu. Oko wybili mu w 1928 r. sanacyjni oficerowie, nie chicagowscy gangsterzy, lecz od czegoż jest licentia poetica – powiada Nowaczyński, który sam pojawia się w sztuce jako osoba dramatu, tłumacząc różne posunięcia Autora.

Chicago, rok 1931. „Rajter” ze starego kraju odwiedza familię Szcześniaków, którym wyjątkowo poszczęściło się w interesach. Papa Szcześniak zrobił fortunę „na karpetach”, a teraz jako właściciel „Szcześniak Furniture Company” jest niekoronowanym „królem mebli” w Chicago. Jego syn Walenty, z zawodu balsamator, wielki amator „kręglów”, ma największy w mieście zakład pogrzebowy. Synowa Liliana, której mowa i mentalność zdradzają nader proste pochodzenie, kolekcjonuje „ręczne obrazy”, z nudów gra „z nutów”, marzy o karierze literackiej. Córka Gloria gra w tenisa, przyrządza koktajle i świetnie się zapowiada. O młodszym synu Jimmym, który zwąchał się z Alem Capone, w rodzinie póki co się nie mówi. Wątek fabularny rozwija się w sposób zaskakujący dla widza, przedstawione perypetie są źródłem komizmu sytuacyjnego. Znany schemat komediowy, polegający na nieporozumieniu (jeden z bohaterów brany jest przez pozostałych za kogoś innego). Przewrotna intryga wyjaśnia się dopiero w błyskotliwej scenie finałowej, co angażuje dodatkowo uwagę widza.