Gdy tańczyła Isadora

Isadora Duncan (1878-1927) zapisała się w dziejach kultury jako najsłynniejsza tancerka XX wieku, a zarazem odważna i bezkompromisowa reformatorka baletu. Urodziła się w San Francisco w rodzinie artystycznej. Swój niepowtarzalny styl wymyśliła wspólnie z siostrą. Wierna tradycjom antycznej Grecji występowała boso, w zwiewnych tunikach, które bardziej odsłaniały niż zakrywały jej nagie ciało. Sztuka Duncan, pełna spontaniczności i namiętnej radości życia, zrywała z dotychczasową techniką tańca. Amerykanka postawiła na naturalność i głębokie, emocjonalne przeżywanie muzyki. Gościły ją niemal wszystkie największe sceny Europy. Miała opinię skandalistki i osoby niemoralnej, nie tylko ze względu na swój wyzywający sceniczny image, lecz także z powodu burzliwego życia erotycznego. Los nie oszczędził jej także tragedii. W nieszczęśliwym wypadku straciła dwoje dzieci, które miała z reżyserem Gordonem Craigiem i fabrykantem Parysem Singerem. Komunistyczne sympatie i wyjazd do Moskwy w 1921 roku zaowocowały posądzeniami o szpiegostwo. Śmierć Isadory była jak całe jej życie - dramatyczna i gwałtowna. Podczas jazdy samochodem szal tancerki wkręcił się w koła, powodując natychmiastowy zgon przez uduszenie.

Akcja rozgrywa się w 1923 roku w Paryżu. Sztuka ma konstrukcję zbliżoną do dramatów antycznych. Fabuła zamknięta jest w ramach jednego dnia i jednego miejsca - domu Isadory. Tancerka szczyt powodzenia ma już za sobą. Coraz bardziej zapomniana, ma coraz mniej pieniędzy i niewielkie szanse na ich uzyskanie.Jej znacznie młodszy mąż, znany rosyjski poeta Siergiej Jesienin, bez przerwy pije i urządza awantury. Raz miesza z błotem swą żonę, raz gwałtownie domaga się szacunku dla jej sztuki. Wyzywa od najgorszych Mary - jedyną osobę, która stara się pomóc Isadorze wyjść z finansowego dołka. Tymczasem brak pieniędzy staje się coraz dokuczliwszy. Isadora sprzedaje meble, by wydać przyjęcie dla ważnego włoskiego urzędnika. Ma nadzieję, że ten pomoże jej założyć szkołę tańca we Włoszech.

Tragikomedia Martina Shermana daje znakomity portret sławnej artystki, której popularność i uroda nieuchronnie gasną. Jej szalony tryb życia, niefrasobliwość i beztroska stają się coraz mniej autentyczne. Isadora w znakomitej interpretacji Teresy Budzisz - Krzyżanowskiej udaje, że nie dostrzega nadchodzącej starości. Stara się nie przejmować biedą.Wspomnienia dawnej świetności bierze za rzeczywistość. Zbywa śmiechem pogardliwe okrzyki Jesienina, który w rzadkich chwilach trzeźwości obwieszcza, że jej kunszt to już sprawa przeszłości. Poeta ma rację, ale nie do końca. Ciało Isadory wprawdzie więdnie, lecz nie więdnie wrażliwość na piękno i pragnienie radości życia. Duncan wciąż nosi w sobie tajemnicę swej sztuki. Wciąż fascynuje ludzi różnych języków i nacji, którzy odwiedzają jej dom. Dla każdego z nich (z wyjątkiem włoskiego urzędnika) taniec Isadory stanowi duchową relikwię. Dlatego przesłanie dramatu Shermana jest mimo wszystko optymistyczne. Prawdziwa sztuka nie ginie, nawet jeśli z dawnego geniusza pozostał tylko żałosny cień.

Gdzie ty idziesz, dziewczynko?

Na scenariusz złożyły się wspomnienia uczestniczek Powstania Warszawskiego. Jak deklarowali twórcy spektaklu: „Koncentrujemy się na osobistych przeżyciach kilkunastoletnich sanitariuszek i łączniczek, pragniemy wydobyć je z niepamięci, przyjrzeć się Powstaniu z ich perspektywy. Sięgając po poezję, muzykę, taniec współczesny i fragmenty wspomnień, chcemy sprawdzić, jak ta perspektywa wpłynie na nasze dotychczasowe wyobrażenia o Powstaniu”.

Reżyseria: Agnieszka Glińska
Scenografia i kostiumy: Agnieszka Zawadowska, Monika Nyckowska
Zdjęcia: Piotr Wojtowicz
 Choreografia: Weronika Pelczyńska
Opracowanie muz.: Mateusz Bieryt

Obsada: Karolina Burek, Mateusz Bieryt, Izabela Chlewińska, Zuzanna Czerniejewska, Magdalena Fejdasz, Irena Melcer, Weronika Nockowska, Weronika Pelczyńska, Łukasz Przytraski, Paulina Puślednik, Małgorzata Biela, Marcin Wojciechowski, Patryk Szwichtenberg, Łukasz Lewandowski 

Generał

Wybitny dramat Jarosława Jakubowskiego o fikcyjnej figurze człowieka-polityka, który w obliczu długotrwałego procesu i w oczekiwaniu na wyrok rozlicza się z własnym życiem i z własnym sumieniem. Generał owładnięty licznymi wątpliwościami, odrzucony, w samotności rozważa kwestie życia i śmierci, kary i winy, kwestie logiki dziejów…

„Generał” w reżyserii Aleksandry Popławskiej oraz Marka Kality nie jest ani apoteozą działań współczesnego przywódcy, który wybrał mniejsze zło, ani też drapieżną historią krwawego oprawcy, bezwzględnego i nikczemnego w swoim działaniu. Twórcy przedstawienia uciekają od skrajności i tworzą artystyczną, przejmującą senną wizję, symboliczny portret fikcyjnego dyktatora.

Znakomite przedstawienie Teatru IMKA miało premierę 21 kwietnia 2011 roku i było jednym z najważniejszych wydarzeń teatralnych sezonu. Spektakl otrzymał Nagrodę Główną na 6 Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port (przewodniczącym był wtedy Sławomir Mrożek), a także Nagrody za: główną rolę i reżyserię w Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Sam Marek Kalita otrzymał prestiżową Nagrodę im. A. Zelwerowicza za najlepszą kreację aktorską, przyznaną przez branżowy miesięcznik „Teatr”.

Autor: Jarosław Jakubowski 
Reżyseria: Aleksandra Popławska, Marek Kalita 
Scenografia: Katarzyna Adamczyk, Aleksandra Popławska 
Muzyka: Jacek Grudzień 
Opracowanie muzyczne: Aleksandra Popławska, Janusz Chabior 
Kostiumy: Katarzyna Adamczyk 
Zdjęcia: Adam Sikora

Obsada: Marek Kalita (Generał), Małgorzata Maślanka (Generałowa), Mariusz Jakus (Florian), Robert Wabich (Czesław), Krzysztof Ogłoza (Sekretarz), Natalia Kalita (Córka Generała).

Generał i lady

Współczesny angielski dramaturg i scenarzysta Brian Clark debiutował na początku lat 70. Syn kowala ze stoczni wBristolu, był z zawodu nauczycielem. Teatr pociągał go jednak tak bardzo, że zapisał się do szkoły teatralnej, ukończył ją,grał nawet krótko w zawodowym teatrze, lecz zrezygnował z aktorstwa. Wykładał literaturę angielską na uniwersytetach wNottingham i Hull."Bronił się"przed teatrem na próżno. Młodzieńcza fascynacja odżyła, rzucił uczelnię, zaczął pisać dlatelewizji i sceny. Bodaj największy sukces w Londynie i na Broadwayu odniosła sztuka"Czyje to życie", wystawionarównież w Polsce."Generał i lady"to kameralny dramat psychologiczny. Niemłodzi już małżonkowie, należący do londyńskiegoestablishmentu, toczą początkowo mało znaczącą rozmowę. Dialog dystyngowanej pary staje się jednak czymś w rodzajucatharsis. Pozwala obojgu spojrzeć na nowo na wspólnie przeżyte lata i określić wartości, które zawsze były i są dla nichnajważniejsze, głównym atutem przedstawienia telewizyjnego jest finezyjne aktorstwo Mai Komorowskiej i AndrzejaŁapickiego.

Genitrix

Getsemani

Zainspirowany kulisami funkcjonowania brytyjskiej Partii Pracy i ekipy Tony’ego Blaira, autor odsłania brutalne mechanizmy gry z władzą i o władzę, pełne skorumpowania i obłudy kulisy wielkiej polityki. Zbuntowana 16-letnia córka pani minister spraw wewnętrznych swoim lekkomyślnym zachowaniem wywołuje kryzys rządowy. Czym przykryć ten skandal w mediach? Jak ocalić reputację pani minister i premiera? Czy wizerunek jest ważniejszy od wyznawanych poglądów, sprawność działania od pryncypiów, umiejętność reagowania na bieżące kryzysy od dalekosiężnej wizji?

Sztuka Davida Hare utrzymana jest w konwencji realistycznej, pełna jest nieoczekiwanych zwrotów i świetnie trzymająca napięcie. Realizacji telewizyjnej podjął się uznany i doświadczony reżyser Waldemar Krzystek. Udało się też zaprosić do współpracy wspaniałych aktorów. Obok Magdaleny Cieleckiej wcielającej się w postać minister spraw wewnętrznych rządu Wielkiej Brytanii zobaczymy Agnieszkę Grochowską, Agatę Buzek, Przemysława Bluszcza, Mariusza Banaszewskiego. Antoniego Pawlickiego, Piotra Adamczyka, Macieja Zakościelnego oraz debiutującą w Teatrze Telewizji Emilię Nagórkę (studentkę PWST we Wrocławiu). Temat i bohaterowie sztuki są na tyle ciekawe, że zainteresują szeroką widownię Teatru Telewizji.

Autor: David Hare
Przekład: Małgorzata Semil
Reżyseria – Waldemar Krzystek
Scenografia – Andrzej Przybył, Agata Przybył
Kostiumy – Małgorzata Zacharska
Zdjęcia – Piotr Wojtowicz

Obsada: Agata Buzek, Przemysław Bluszcz, Antoni Pawlicki, Mariusz Bonaszewski, Magdalena Cielecka, Emilia Nagórka, Agnieszka Grochowska, Maciej Zakościelny, Piotr Adamczyk

Geza-dzieciak

Metaforyczna sztuka współczesnego poety, prozaika i dramaturga węgierskiego średniego pokolenia opowiada historię Gezy, autystycznego dwudziestolatka zwanego Dzieciakiem, wtopioną w obraz zapadłej prowincji węgierskiej po ostatniej transformacji pełną ogłupiającej harówki w żwirowni (jedynym działającym zakładzie pracy) i powszechnego bezrobocia, gdzie jedyną ucieczką od beznadziei życia jest lokalna knajpa. Jednak na przekór ponurej rzeczywistości bohaterowie z determinacją walczą o podstawowe wartości swojego życia oraz sens wykonywanej przez nich pracy.

Glany na glanc

Debiutancka, kameralna sztuka autora kanadyjskiego, aktora z zawodu, występującego jednak głównie na scenach teatralnych i w telewizji. Jego"Glany na glanc" to ważny głos w dyskusji nad zagrożeniem, jakie niesie ideologia skinheadów.

Bohaterami sztuki, której akcja toczy się w Toronto, są: Danny - adwokat w średnim wieku, w którego żyłach płynie krew angielska, irlandzka, szkocka i żydowska, ożeniony z pół Europejką, pół Chilijką, oraz Mike - młody skinhead,oskarżony o pobicie ze skutkiem śmiertelnym Hindusa, który miał pecha znaleźć się na jego drodze. Skopany ciężkimi, podkutymi butami, doznał silnego krwotoku wewnętrznego, urazu kręgosłupa, upośledzenia mowy i wzroku. Mimo starań lekarzy w trzy tygodnie po napadzie zmarł. Mike został schwytany i osadzony w areszcie, czeka na rozprawę, grozi mu nawet 20 lat więzienia bez możliwości apelacji.

Mike, który sam przyznaje, że jest "rasistą i białym suprematystą", nie odczuwa z tego powodu wyrzutów sumienia, wstydziłby się zresztą je mieć, gdyż jego koledzy często stoją pod budynkiem więzienia, będą także na rozprawie. Ma za to "ideały" - powtarzane z uporem słowa manifestu organizacji skinheadów, pełne nienawiści i pogardy wobec wszystkich, którzy "nie pasują"do ich wzorca. W ciągu czterech kolejnych spotkań w areszcie ze swoim klientem, w trakcie burzliwych rozmów z nim Danny usiłuje uświadomić Mike'owi konsekwencje jego czynu i postawy życiowej. Nie ukrywa przed nim, że jego sytuacja jest bardzo trudna, ale nie beznadziejna.

Wszystko zależy od tego, jak sąd zakwalifikuje jego czyn - czy jako zabójstwo z premedytacją czy nieumyślne, ale również od tego, jak będzie się zachowywał oskarżony - czy zrozumie swój błąd, czy okaże skruchę, czy będzie rokował szanse na zmianę swojej postawy. Początkowo uparty i zawzięty chłopak nie chce słuchać argumentów swego obrońcy, w którym też widzi tylko "cholernego Żyda". Sam nadal uważa się za kogoś lepszego, wyjątkowego. Danny nie daje jednak za wygraną. Wtłacza Mike'owi do głowy, że w imię chorej ideologii odebrał życie swojej ofierze, ale i zmarnował własne. Gdy wyjdzie na wolność, będzie już dojrzałym człowiekiem, który nie będzie nawet umiał egzystować na wolności. Kiedy i to nie odnosi skutku, sięga po jeszcze jeden argument: oświadczenie, które Hindus podyktował w trakcie swojej trzytygodniowej agonii.

Golden Joe

"Hamlet"w cywilizacji pieniądza - tak najkrócej można by streścić sztukę Erica-Emmanuela Schmitta oraz spektakl Wojciecha Nowaka. Od czasów Szekspira sporo się zmieniło, trudno się więc dziwić, że bohaterowie nazywają się inaczej i inne otaczają ich realia.

Odpowiednikiem Hamleta jest tytułowy Golden Joe - młody, genialny i bezduszny rekin finansjery; Ofelia to "głupia blondynka" Cecily; Fortynbras rozdwoił się na Fortyna i Brasa, dwu biznesmenów, marzących tylko o jednym - upadku Joego. Danii również już nie ma. Jest za to Danish Bank, którym - po nagłej śmierci ojca - zarządza Joe.

Zarządza to mało powiedziane. Narzuca swym pracownikom istny terror robienia pieniędzy. Wymaga nie tylko biegłości w spekulacjach giełdowych, lecz przede wszystkim fantazji. Zarobić naprawdę dużo można bowiem tylko wówczas, gdy traktuje się swą pracę jak sztukę. Zbyt ostrożnych Joe natychmiast zwalnia. Przekonuje się o tym boleśnie, skądinąd zafascynowany szefem, młodziutki Gilden.

Od pewnego czasu Joe ma jednak pewien kłopot. W firmie coraz częściej zdarzają się niezrozumiałe awarie sieci komputerowej. Podczas jednej z nich na wielkim ekranie pojawia się... jego ojciec. Informuje syna, że został zamordowany. Prosi o pomstę. Joe jest zdegustowany. Dla niego liczą się tylko liczby, tzw. pierwiastek ludzki to rzecz godna pogardy. Cechuje kobiety i jednostki słabe. Ojciec, którego Joe całe życie uważał za "starego pierdziela", pod koniec życia na dodatek zdziwaczał. Jeden z czołowych zawodników w wyścigu szczurów, przed śmiercią popełnił niewybaczalny błąd - stał się uczuciowy. Kapitalistyczno-globalistyczny Hamlet nie ma czasu na sentymenty. Jednak wkrótce przypomni sobie o słowach zmarłego. Matka chłopaka i jego stryj oświadczają bowiem, że zamierzają się pobrać. Tknięty niejasnym przeczuciem Joe postanawia przyjrzeć się bliżej ich finansom.

Scenograficzna i kostiumowa oprawa spektaklu podkreśla zdehumanizowaną aurę przedstawionego w nim świata. Wielkie płachty grubej folii; stoliki uzbrojone w komputery; monitory najeżone kolumnami cyfr; luksusowe, lecz dziwnie odpychające meble; skrojone z perfekcją wojskowych uniformów garnitury - oto tło dla dramatu Hamleta XXI wieku. Dramatu człowieka zredukowanego do ślepego instynktu drapieżnika. Żyjącego w wirtualnej rzeczywistości tabel i wykresów, za którymi kryją się gigantyczne sumy pieniędzy.

Kiedy w tym sterylnym, zimnym świecie Joe poczuje (dosłownie!) zapach uczucia, otrzyma nagle jakby nowe oczy, w których wszystko wygląda inaczej. Pozna wyrzuty sumienia, strach zbankrutowanego przedsiębiorcy, poniżającą biedę bezdomnego i miłość, którą wcześniej sprowadzał wyłącznie do poziomu biologii. W idealistycznym porywie zapragnie wykorzystać swój geniusz, by zrobić coś dobregodla innych. Świat jednak zawsze bał się idealistów, którzy chcieli pchnąć go na nowe, nieznane tory. Tolerował ich, dopóki stanowili miłą odmianę w odwiecznej monotonii istnienia. Gdy chcieli odmianę uczynić zasadą - unicestwiał.